Kiedyś „The Special One” – Głęboki upadek trenera-gwiazdy: Oskarżenia o rasizm wobec Mourinho

„Specjalny” – to było dawno temu. Olśniewająca i pełna sukcesów kariera znakomitego trenera José Mourinho również chyli się ku upadkowi w Turcji.

Po derbach Stambułu pomiędzy mistrzami Galatasaray i nowym klubem Mourinho, Fenerbahce (0:0), przeciwnik ogłosił w poniedziałkowy wieczór, że zgłosi sprawę 62-letniego Portugalczyka do Międzynarodowej Federacji Piłki Nożnej FIFA i Europejskiej Unii Piłki Nożnej UEFA za rasizm. Mourinho oskarżył trenerów i rezerwowych drużyny przeciwnej o skakanie na linii bocznej „jak małpy” po kontrowersyjnej scenie.

To, co prawie przeszło niezauważone obok tego poważnego oskarżenia, które zostało natychmiast odrzucone przez zarząd klubu Fenerbahce, to fakt, że trener Galatasaray, Okan Buruk, naśmiewał się z Mourinho na pomeczowej konferencji prasowej, nazywając go „Płaczącym”: „On płacze na boisku. Płacze na zewnątrz. A jakby tego było mało, poszedł do kabiny sędziowskiej i tam również zaczął płakać. Niech płacze dalej…”

Poważne oskarżenia pod adresem Mourinho i sposób, w jaki dwa największe tureckie kluby traktują się nawzajem, wskazują, że ta eskalacja w poniedziałkowy wieczór ma długą historię.

Galatasaray zdobył mistrzostwo Turcji pięć razy w ciągu ostatnich dziesięciu lat. Ostatni tytuł mistrza Süper Lig Fenerbahce zdobył jednak jedenaście lat temu. Aby ostatecznie przełamać dominację wielkiego rywala, klub z azjatyckiej części Stambułu zatrudnił przed tym sezonem utytułowanego Mourinho, w końcu triumfatora Ligi Mistrzów z FC Porto i Interem Mediolan oraz mistrza kraju z FC Chelsea, Interem i Realem Madryt.

Jednak w sporcie sprawy nie idą zgodnie z planem. „Gala” nadal ma sześć punktów przewagi nad „Fenerem” w tabeli. Mourinho od miesięcy robi więc to, co w ostatnich latach coraz bardziej irytuje wielu ludzi w Anglii i we Włoszech: przenosi debatę z boiska do mediów, nieustannie krytykując sędziów. Z oskarżeniem o faworyzowanie Galatasaray. Z kontrowersyjnymi scenami z gier rywala, którymi następnie dzieli się w mediach społecznościowych.

Konsekwencją tego było to, że derby Stambułu na stadionie Galatasaray tym razem sędziował czołowy sędzia zagraniczny. A gdy później Mourinho pochwalił doświadczonego sędziego Mistrzostw Świata, Europy i Ligi Mistrzów, Slavko Vincicia ze Słowenii, pojawił się także kontrowersyjny cytat o małpie.

„Po tym, jak w pierwszej minucie się zanurkowali, a ich ławka rezerwowych skakała jak małpy: z tureckim sędzią dostałbyś żółtą kartkę po minucie, a po pięciu” musiałby zmienić jednego ze swoich piłkarzy, powiedział Mourinho. W ten sposób naśladował ruchy ramion wioślarza, którymi jego kolega Okan Buruk protestował stojąc na uboczu w omawianej scenie.

Władze klubu Galatasaray odpowiedziały tego samego wieczoru. „Od początku swojej kadencji w Turcji trener Fenerbahçe José Mourinho wielokrotnie wypowiadał się w sposób obraźliwy pod adresem narodu tureckiego ” – poinformował klub w oświadczeniu. „Dziś jego dyskurs ewoluował poza zwykłe niemoralne komentarze, stając się wyraźnie nieludzką retoryką”. Są to „oświadczenia rasistowskie”. Dlatego „oficjalne skargi do UEFA i FIFA”.

Ale bez względu na wynik tej sprawy, jasne jest również, że to coraz mniej trener piłkarski Mourinho wywołuje zamieszanie. Ale przede wszystkim jest prowokatorem, „najbardziej utalentowanym populistą w światowej piłce nożnej”, jak nazywa go „Spiegel”.

Pod względem taktycznym najbardziej utytułowany trener lat 2000. dawno już stracił kontakt ze starymi rywalami, takimi jak Pep Guardiola (Manchester City), Carlo Ancelotti (Real Madryt) czy Simone Inzaghi (Inter Mediolan). Mourinho, trybun ludu, gra na emocjach mas kibiców, podczas gdy trener Mourinho pozwala na grę wyłącznie w destrukcyjny futbol: to schemat ostatnich lat. Zwycięstwo w Lidze Europy z Manchesterem United (2017), sukces w Conference League z AS Roma (2022): to wszystko, co przyniosło to w ostatnim czasie.

W Rzymie Mourinho został zwolniony rok temu, gdy klub zajmował dziewiąte miejsce w tabeli. Było to tak wielką ulgą dla jego zespołu, że wygrał on 12 z następnych 17 meczów. „The Special One”, jak nazywano go, gdy dołączył do Chelsea FC w 2004 r.: Nawet Mourinho już tak o sobie nie mówi.